çiçək

1.

is.

1. bot. Çılpaqtoxumlu və örtülütoxumlu bitkilərin ləçək tacından və erkəkciklə dişicikdən ibarət çoxalma orqanı. Alma ağacı çiçəyi. Yasəmən çiçəyi. Sarı çiçək. – <Dilbərgilin> həyətlərindəki yasəmən, ərik, alça, albalı ağaclarının çiçəkləri ətrafa məstedici bir qoxu saçırdı. Ə. S..

2. Çiçəkləri olan bitki; gül. Gözəllər çiçək dərib, tər buxağa düzərlər. . Q. Z.. Yer üzündə sevdiyim; Çiçəklərdi, çiçəklər. N. Xəzri.

◊ Çiçəyi çırtlamaq – sevinmək, şadlanmaq, sevincək olmaq. Gördüm ki, qızın çiçəyi çırtladı. S. R.. Bayaqdan bəri qəm dəryasında boğulan Salehin indi elə bil çiçəyi çırtlayırdı. Ə. Vəl.. Gül gülü çağırır, çiçək çiçəyi – bax gül.

2.

is. tib. Dəridə və selikli qişalarda qabarcıqlı səpgi və titrətmə-qızdırma şəklində təzahür edən ağır keçici xəstəlik. <Gülbadamın> uşaqlıqda çiçək mərəzinə mübtəla olmağı üzündən məlum edirdi! N. N.. Şaban gedəndən iki il sonra beş yaşında oğlu çiçəkdən öldü. Ə. H.. // dan. Həmin xəstəlikdən sonra dəridə və ya qoruyucu peyvəndin yerində qalan çatıqlar, batıqlar; çopur. Çiçək çıxartmaq – çiçək xəstəliyinə tutulmaq. Çiçək (çiçəyini) döydürmək – çiçək xəstəliyinə qarşı peyvənd etdirmək. Dedim: – Oğlanə çiçək döydürək, övrət dedi: – Yox; Etiqad eyləmədim mən də o dərmanə, çiçək! M. M..